Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), çeşitli projelerin, planların veya faaliyetlerin çevresel etkilerini sistematik olarak değerlendirmek ve yönetmek amacıyla kullanılan bir prosedürdür. Bu değerlendirme süreci, çevresel sürdürülebilirlik ve doğal kaynak yönetimi prensiplerini destekler.
- Proje Tanımı: Öncelikle projenin ayrıntılı bir tanımı yapılır, proje amacı, boyutu, yerleri, bileşenleri ve işleyişi detaylı olarak belirtilir.
- Çevresel Etki Belirleme: Projeye bağlı çevresel etkiler tanımlanır ve sınıflandırılır. Bu etkiler fiziksel, biyolojik, sosyal ve ekonomik etkileri içerebilir.
- Mevcut Durum Analizi: Proje alanının mevcut çevresel durumu ve koşulları, ekosistem, doğal kaynaklar ve yerel toplumlar üzerindeki etkileri değerlendirilir.
- Alternatiflerin İncelenmesi: Farklı proje seçenekleri göz önüne alınır ve bunların çevresel etkileri karşılaştırılır.
- Değerlendirme Yöntemleri: ÇED için uygun analitik yöntemler ve modeller seçilir, bu yöntemlerle çevresel etkiler nicel veya nitel olarak değerlendirilir.
- Çevresel Etki Değerlendirme Raporu: Tüm bu analizler sonucunda hazırlanan kapsamlı bir ÇED raporu oluşturulur. Bu rapor, proje sahipleri, yerel yönetimler ve ilgili paydaşlar tarafından incelenir.
- Kamu Katılımı: ÇED süreci kamuoyunun görüşlerini ve endişelerini almak için açık bir şekilde yapılır. Toplumun görüşleri dikkate alınır.
- Onay ve İzleme: ÇED raporu, ilgili düzenleyici kurumlar tarafından onaylanır veya reddedilir. Proje onaylandığında, çevresel etkilerin izlenmesi ve kontrolü sürekli olarak gerçekleştirilir.
ÇED, projelerin çevresel sürdürülebilirliğini artırmayı ve olumsuz etkileri minimize etmeyi amaçlar. Birçok ülkede yasal bir gereklilik olarak uygulanır ve proje sahipleri için çevresel uyumluluk sağlama zorunluluğunu getirir.
